دوران کودکی از مراحلی است که تاثیر بسیاری در باقی زندگی فرد دارد، چرا که بسیاری از رشدهای طبیعی در این بازه صورت می‌گیرد. امروزه زبان نقش حیاتی در برقراری ارتباط با بقیه افراد دارد، در نتیجه رشد طبیعی گفتار و زبان از موارد مهم برای کودک و والدین محسوب میشود.
دانستن روند طبیعی رشد گفتار و زبان در کودکان بسیار الزامی است، زیرا والدین از طریق این روند قادر خواهند بود تا مراحل رشد فرزند خود را چک کنند.
همچنین اطلاع از این بخش باعث میشود تا بتوانیم به ارتقای قدرت بیان کودک کمک بیشتری کنیم. به همین دلیل در این مقاله در سایت مرکز کاردرمانی گندم سعی بر این داریم تا رشد طبیعی گفتار و زبان را بررسی نماییم، پس تا انتها همراه ما باشید.
بیشتر بدانید : تست عملکرد حرکتی نوزاد(TIMP)
مراحل رشد طبیعی گفتار و زبان در کودکان :
آموزش مرتبط با فهم زبان، تکلم، گفتار و تقلید در برنامه‌های آموزشی کودکان بسیار حائز اهمیت است، از سوی دیگر توجه به عواملی که باعث عدم اکتساب و یادگیری مهارت‌های مربوط به گفتار و زبان میشود، از اهمیت خاصی برخوردار است.
به همین دلیل اطلاع از روند رشد نوزادان برای هر والدینی لازم و ضروری میباشد، چرا که با توجه به این روند والدین قادر خواهند بود تا نقاط قوت و ضعف خود را متوجه و در جهت تقویت و بهبود آن تلاش کنند. این مراحل به شرح زیر می‌باشند.
از تولد تا 4 ماهگی :
اولین مرحله رشد طبیعی گفتار و زبان هر نوزادی از بدو تولد تا ۴ ماهگی میباشد. به این طریق که از تولد تا یک ماهگی نوزاد به اتفاق‌های اطراف خود واکنشی نشان نمی‌دهد و بیشتر زمان را صرف خوابیدن می‌کند. بعد از ورود به ۲ ماهگی کنترل عضلات به جهت شروع و پایان صداسازی و حرکات دهانی رشد می‌نماید.
در میانه‌های ۲ ماهگی نوزاد اصوات نامفهومی را از خود خارج می‌کند و این اصوات همچون آواهای بی‌نظم به نظر می‌رسند. بعد از پایان ۲ ماهگی و ورود به ۳ ماهگی خندیدن بی‌صدای نوزاد قابل مشاهده است و واکنش نوزاد نسبت به پدیده‌های اطراف خود آغاز میشود.
4 تا 6 ماهگی :
بعد از پایان 4 ماهگی نوزاد به صداهای اطراف خود به خوبی واکنش می‌دهد و کنترل زبان نسبت به تولد تا 4 ماهگی بیشتر میشود. انعکاس رفتار نوزاد در این است که نوزاد به همراه لبخند به هنگام صحبت با شما رفتار می‌کند. از طرفی یکی از نشانه‌های آگاهی از رشد طبیعی گفتار و زبان در نوزاد در این نکته است که از گریه‌های مختلف برای بیان نیازهای مختلف خود استفاده می‌کند.
6 تا 10 ماهگی :
در این دوره مادر سعی بر این دارد تا اولین کلمات ساده را به کودک خود آموزش دهد. همانطور که کنترل صدا و حرکات دهانی در کودک افزایش می‌یابد، تولید کلمات ساده همچون بابا و دادا آغاز می‌گردد.
در اواخر این بازه در رشد طبیعی گفتار و زبان کودک به نام خود واکنش نشان می‌دهد و کلماتی نظیر نه و خداحافظ را به خوبی درک می‌کند. به علاوه برخی از کودکان علاقه خود به شنیدن به موسیقی را نشان می‌دهند.
11 تا 18 ماهگی :
بعد از پایان اولین سال تولد کودک به طور معمول کلمات معنادار کودک آغاز میشود. بعد از اولین کلمات، دامنه لغات کودک به سرعت افزایش پیدا می‌کند. در بازه ۱۲ تا ۱۴ ماهگی کودک می‌تواند دستورات ساده را پیگیری کند و جملات معنادار در حد ۲ تا ۳ کلمه بسازد. تلاش برای تقلید کلمات افزایش می‌یابد، به علاوه با شنیدن ریتم موسیقی بدن خود را حرکت می‌دهد.
19 تا 24 ماهگی :
در این بازه کودک قادر خواهد بود تا دو کلمه را با هم ترکیب کند. همچنین به خوبی می‌تواند صداهای اطراف خود را شناسایی کند. به طور مثال در هنگام زنگ خوردن تلفن توجه خود را به سمت این صدا معطوف می‌کند و سعی در پاسخ‌دهی آن دارد.
دستورات ساده والدین خود را به خوبی درک می‌کند و انجام می‌دهد. آهنگ مناسبی را در هنگام جملات پرسشی اجرا می‌کند.
اگر کودک از رشد طبیعی گفتار و زبان پیروی نکند، نقش والدین در این زمینه چیست؟
علائم تاخیر در گفتار به چه صورت است؟
اگر کودکی در دو ماهگی هیچ صدایی از خود تولید نکند، می‌تواند اولین علامت تاخیر گفتار باشد. تا ۱۸ ماهگی نوزادان قادر هستند تا از کلمات ساده‌ای استفاده کنند. بعد از آن اگر کودک در دو سالگی حداقل ۲۵ کلمه را به کار نبرد مورد دومی برای تاخیر در گفتار میباشد.
در ۲.۵ سالگی از عبارات منحصر بفرد دو کلمه‌ای یا ترکیب اسم یا فعل استفاده نکند، از نشانه‌های علائم تاخیر در گفتار به شمار می‌آید. والدین با توجه به این دسته از نکات رشد طبیعی گفتار و زبان باید به همراه کودک خود بعد از ۱۸ ماهگی به گفتار درمانی مراجعه کنند.
سخن پایانی
مراحل رشد طبیعی گفتار و زبان برای کودکان از بخش‌های بسیار مهم و حائز اهمیت است. نکته جالبی که درباره این مراحل وجود دارد این است که به طور کلی کودکان در هنگام رشد گفتار خود به هیچ زبانی مسلط نیستند.
با این حال محیط می‌تواند اثرگذاری فوق‌العاده‌ای بر روی طی کردن این مرحله داشته‌باشد. در نتیجه افراد بسیاری هستند که نگرانی از بابت رشد گفتاری و زبان فرزندان خود دارند. پیشنهاد ما به شما انتخاب مرکز کاردرمانی گندم میباشد.
پزشکان، دانشمندان و دیگر متخصصان پزشکی بخشی از وقت بالینی خود را به این سایت اختصاص می‌دهند. به لطف پزشکان مجرب در این مرکز، مجوز رسمی از سازمان نظام پزشکی به مرکز توانبخشی گندم تعلق گرفته‌است. به علاوه خدمات این حوزه زیر نظر اعضای هیئت علمی دانشگاه انجام میشود.
کلینیک توانبخشی گندم ریهب در منطقه ستارخان تهران واقع شده است و دارای مجوز رسمی از سازمان نظام پزشکی میباشد . خدمات کار درمانی و گفتاردرمانی در این کلینیک تحت نظر اعضای هیئت علمی دانشگاه انجام میشود . متخصصین کلینیک توانبخشی گندم همه تخصص ها را جهت بهبود شما پوشش می دهند. جهت مشاوره با متخصصین ما در تماس باشید
بدون دیدگاه